تشک مواج بیمارستانی

تشک بیمارستانی یکی از مهم ترین منسوجات بیمارستانی به حساب می‌آید. در این مطلب می‌خواهیم درباره تشک مواج بیمارستانی و انواع تشک مواج بپردازیم.

تعریف تشک مواج

تشک مواج بیمارستانی یکی از انواع تشک بیمارستانی است. تشک مواج یا همان تشک بیمار و یا بیمارستانی برای جلوگیری از زخم بستر به کار می‌رود و از جنس پی وی سی می‌باشد. اجزای تشک مواج از یک عدد موتور کمپرس هوا و یک عدد تشک موجدار باد شونده تشکیل می‌شود. کاربرد این تشک در بیمارانی که بستری هستند و از تحرک کمی برخوردارند بسیار مفید است. تشک مواج به وسیله دو کانال مجزا فشار وزن بیمار بر روی بستر را در نقاط مختلف بدن جابجا می‌کند و در این صورت از ثابت ماندن تمام فشار وزن بیمار در یک نقطه خاص جلوگیری می‌شود.

چرا به تشک مواج تشک زخم بستر نیز می‌گویند؟

یکی از علت‌های اصلی استفاده از تشک مواج جلوگیری از زخم بستر و یا بهبود آن است. علت ایجاد زخم بستر در پوست و بافت‌های زیرپوستی فشار ممتد و طولانی مدت به یک ناحیه است. به همین دلیل است که به زخم بستر ،زخم‌های فشاری هم می‌گویند. زخم بستر اغلب در نقاطی ایجاد می‌شود که بافت عضلانی بین پوست و استخوان وجود ندارد. در این نواحی جریان گردش خون کاهش می‌یابد و مویرگ‌های تغذیه‌کننده پوست مسدود می‌شوند. زخم بستر فقط بیمارانی که در حالت افقی و یا به پهلو خوابیده‌اند را تهدید نمی‌کند. افرادی که مداوم روی ویلچر می‌نشینند هم دچار این زخم‌ها خواهند شد. زخم بستر با توجه به وخامت به 4 درجه تقسیم می‌شوند:

• زخم بستر درجه 1: در این مرحله هنوز پوست سالم است. کمی قرمز شده است. وقتی با انگشت به آن فشار می‌آوریم سریع سفید نمی‌شود. پوست ممکن است دردناک، سفت، نرم‌تر، سردتر یا گرم‌تر از حالت معمول شود.
• زخم بستر درجه 2: لایه رویی پوست از بین می‌رود. یک زخم کمی فرورفته به رنگ صورتی یا قرمز در محل تشکیل می‌شود و ممکن است در محل تاول ایجاد شود.
• زخم بستر درجه 3: چربی زیر پوست دیده و زخم گود می‌شود. در عمق زخم بافت مرده زرد رنگی مشاهده می‌شود.
• زخم بستر درجه 4: عضله، تاندون یا استخوان دیده می‌شود. در عمق زخم بافت مرده و خشک‌شده است. شدت زخم گسترش‌یافته و به زیرپوست به‌ظاهر سالم هم رسیده است.

انواع تشک مواج و ویژگی‌های آن‌ها

انواع تشک  مواج عبارتند از:

• تشک مواج تخم مرغی: تشک­ مواج تخم مرغی که به عنوان تشک مواج ساده یا تشک مواج زنبوری نیز شناخته می­‌شوند، تحمل وزن کمتری دارند. تا حدود 100 کیلوگرم وزن را تحمل می­‌کنند و برای افرادی مناسب هستند که کمتر از یک‌سال مجبور به خوابیدن در تخت هستند. این تشک‌ها تقریبا 130 حباب دارند و دارای یک کمپرسور هوا هستند که هوا را وارد حباب­‌ها می­‌کند و از این طریق، فشار وزن بیمار را در نقاط مختلف بدن جابجا می­‌کند. برخی از انواع این تشک‌ها دارای سوراخ‌های ریزی هستند که از تعریق بدن جلوگیری می­‌کنند. تشک مواج تخم مرغی برای بیمارانی مناسب است که به زخم بستر سطح یک و سطح دو مبتلا هستند و بیشتر جنبه پیشگیری دارد.
• تشک مواج سلولی: تشک­ مواج سلولی، از سلول­‌های جداگانه هوا که در کنار هم قرار دارند، ساخته می­‌شوند. این سلول­‌ها قابلیت جدایی از تشک را دارند و در صورت خرابی، قابل تعویض یا تعمیر هستند. تشک­‌ مواج سلولی، تحمل وزن بالاتری حدود 120 کیلوگرم را دارند. این تشک‌ها برای افرادی مناسب هستند که زیر 2 یا 3 سال باید بستری باشند. ظاهر تشک­‌های مواج سلولی شبیه لوله­‌های در کنار هم چیده شده است که توسط کمپرسور باد می‌­شود، وزن را به صورت مناسب پخش می‌­کند و مانع از ایجاد فشار به یک نقطه می­‌شود. تعداد این لوله‌­ها یا سلول‌­ها 15 تا 25 عدد می­ باشد و برای زخم بستر سطح سوم و چهارم نیز کاربرد دارد.

• تشک مواج لیزری یا بیمارستانی: از ویژگی­‌های تشک­‌ مواج بیمارستانی، وجود جریان هوای نامحسوس بر روی تشک است که از تعریق (مهم‌ترین عامل بروز و حادتر شدن زخم بستر) جلوگیری می­‌کند. روی این تشک‌ها، منافذ لیزری ریز وجود دارد که مقداری از هوای داخل سلول­‌ها را به بیرون هدایت می‌­کند و باعث ایجاد جریان هوای نامحسوس در زیر بیمار می­‌شود. به همین دلیل، به این تشک‌ها، تشک مواج بیمارستانی یا لیزری گفته می‌­شود. این تشک­‌، وزن­‌های بالایی را تحمل می‌­کند و برای افرادی که شاید تا آخر عمر در بستر باشند و یا دچار زخم­‌‌های بستر خیلی شدید هستند نیز مناسب است.برخی از انواع این تشک­‌های حرفه‌ای، سیستم هشدار صوتی و یا دیداری دارند که از خرابی یا سوراخ شدن یک سلول خبر می­‌دهد تا مراقب بیمار را آگاه کند. به همین دلیل، به آنها تشک مواج سنسوری نیز گفته می‌­شود.

فواید استفاده از تشک مواج بیمارستانی

تشک مواج بیمارستانی کمک بسیار زیادی به افرادی که آسیب‌های نخاعی دیده، و یا توانایی کمی در تحرک و بلند شدن از جای خود را دارند، می‌کند. از سایر فوایدهای این تشک می‌توان به قابلیت جابجایی و حمل و نقل آسان آن اشاره کرد. همچنین جنس این تشک‌ها PVC بوده و بسیار مقاوم هستند. نا گفته نماند که در برابر آب، بخار، و بسیاری از مواد دیگر کاملا مقاوم می باشند. علاوه بر این باید اشاره کنیم که یکی از مهم ترین و اصلی ترین مزایای استفاده از این تشک، این است که با توجه به وزن بیمار و مطابق با بدن فرد تنظیم می شود.